Radomno

Radomno

Rozmiar czcionki:

Wieś sołecka położona na południowym brzegu jeziora o tej samej nazwie, w pólnocno-wschodniej części gminy, ok. 12 km na zachód od Lubawy, licząca 590 mieszkańców.
Wzmiankowana w roku 1316 jako Radam, będąca własnością komtura dzierzgońskiego Lutera z Brunszwiku. który nadaje wsi nowy przywilej, po swym poprzedniku Sieghardzie z Schwarcburga. Luter nadaje miejscowemu sołtysowi Janowi 10 łanów ziemi, l /3 opłat z sądownictwa, młyn o l kole na rzece przy wsi (z czynszem w wysokości 2 grzywien), lawę mięsną i chlebową, z których dochodu 1/2 powinien oddać Zakonowi, a także prawo łowienia ryb na rzeczce na swój użytek. Informacje z tego roku wzmiankują także plebana Piotra, proboszcza kościoła p.w. św. Katarzyny.
Od roku 1570 wieś wchodzi w skład starostwa bratiańskiego. W roku 1885 zamieszkiwało tu w 119 budynkach 1105 mieszkańców (w 1991r.- 880).

RADOMNO - zespól podworski. Dwór zbudowany w II połowie XIX wieku na fundamentach wcześniejszego. Murowany z cegły na planie prostokąta, piętrowy, z dobudówką od strony wschodniej. Fasada frontowa 6-osiowa z 2-osiowym ryzalitem, a w nim na piętrze facjata i kolumna rozdzielająca wejście na parterze. Fasada ogrodowa 5-osiowa z 2-osiową facjatą na piętrze. Dach dwupolaciowy kryty papą, nad facjatami dachy ozdobne. Przed dworem trzy stuletnie lipy.
Zabudowania gospodarcze z końca XIX wieku otaczają rozległy dziedziniec na północ od dworu. Od strony południowej park o powierzchni ok. 4 ha z 80-letnim drzewostanem, łagodnie opadający w kierunku południowym.

Kościół w RadomnieRADOMNO - kościół parafialny p.w. Serca Jezusowego. Parafię erygowano prawdopodobnie na początku XIV wieku (plebana z Radomna wzmiankuje dokument z 1316 roku). Pierwotny kościół zostaje spalony w roku 1414 i na jego miejscu jeszcze w XV wieku pobudowano nowy. Dokument powizytacyjny z roku 1667 wymienia miejscowego proboszcza Alberta Babeckiego instytuowanego w roku 1654. W roku 1702 rozpoczęto budowę nowego, drewnianego kościoła p.w. św. Katarzyny. Poprzedni kościół prawdopodobnie został zniszczony podczas wojen szwedzkich. Nowy kościół konsekrowany został 18 września 1735 roku. Od roku 1712 r. w Radomnie działa Bractwo św. Józefa, od roku 1855 Bractwo Trzeźwości, a od 1882 r. Bractwo św. Jerzego. Przy kościele istniał przytułek dla ubogich dysponujący 3 miejscami. Mieścił się on w budynku o konstrukcji szachulcowej, zbudowanym w roku 1810. W roku 1908 zbudowany został nowy, murowany przytułek. Dokumenty informują, że stan kościoła pod koniec XIX wieku był bardzo zły.
Obecny kościół p.w. Serca Jezusowego zbudowano w latach 1903-1906. Inicjatorem budowy nowej świątyni był ks. Jan Batke. a konsekracji dokonał 22 maja 1910 roku sufragan chełmiński ks. Kluger. Kościół wzniesiono nieco na zachód od poprzedniego, drewnianego kościoła. Kościół jest murowany z cegły z dużym udziałem kamienia, orientowany, neogotycki. Ściany nawy i prezbiterium wsparte przyporami. Wejście przez ostrołukowe, schodkowe portale z profilowanej cegły. Od zachodu czterokondygnacyjna wieża. Na wieży dach namiotowy kryty dachówką. Zachodnia ściana wieży i zachodni szczyt tworzą jedną płaszczyznę ozdobioną dwiema parami wydłużonych blend i sterczynami. Po północnej stronie szczytu nawy. w cokole - cios kamienny z datą "1903". We wnętrzu polichromie i witraże wykonane wg projektu profesora Akademii Sztuk Pięknych w Dusseldorfie - Józefa Huberta. Ołtarz główny z polowy XVII wieku, przebudowany w pierwszej połowie XVIII wieku i w roku 1908. z obrazem przedstawiającym koronację św. Katarzyny z XVIII w. Pod chórem dwie kamienne kropielnice (Jedna prawdopodobnie z rozebranego kościoła w Jamielniku). Wokół kościoła pozostałości cmentarza z XVIII w. Najstarszy nagrobek z 1824 r. Tablica nagrobna rodziny Chrzanowskich z 1850 roku, kilka grobów księży związanych z miejscową parafią. Całość ogrodzona kamienno-ceglanym murem.

Figura ChrystusaRADOMNO - cmentarz założony w końcu XIX wieku, powierzchnia ok. 1 ha, najstarszy nagrobek z roku 1909. Centralna alejka dzieli cmentarz na dwie kwatery. Pośrodku alejki kapliczka murowana z cegły na planie koła. 5 m wysokości z wnęką od strony zachodniej. Na szczycie kapliczki metalowy krucyfiks 1,5 m wys.

RADOMNO - figura Chrystusa zbudowana w roku 1947. Między 4 świerkami stoi schodkowy ceglanyTablica ku czci pomordowanych mur z wysuniętymi w kierunku drogi niższymi odcinkami. Otynkowany, z metalowym krzyżem na najwyższej, centralnej części. Przed murem na cokole 1,5 m wysokości figura Chrystusa. Poniżej tablica z napisem:
" Pobłogosław Jezu drogi tym co serce Twe kochają 1947".
Przed figurą i murem obszerny taras z sześcioma opadającymi ku drodze schodkami.

RADOMNO - tablica ku czci pomordowanych na południowej ścianie Szkoły Podstawowej. Zmontowana z dwóch betonowych elementów: podstawy i płyty. Na płycie tablice z 14 nazwiskami osób zamordowanych przez hitlerowskiego okupanta w latach 1939-1945. Całość wybudowano dzięki inicjatywie kierownika Szkoły - Klemensa Wietza i odsłonięte 2 czerwca 1962 r. W roku 1965 całość uzupełniono o godło Polski.

 

RADOMNO - zabytkowe zabudowania.
- Dworzec kolejowy - zbudowany w roku 1902 z cegły, nieotynkowany, piętrowy z parterową, nowszą przybudówką. Dach ozdobiony sterczynami na narożnikach. Obecnie, po likwidacji linii kolejowej,  budynek mieszkalny.
- Szkoła - zbudowana na początku XX wieku, murowana z cegły, parterowa. Fasada frontowa 5-osiowa (2 okna zamurowane). Dach dwuspadowy kryty dachówką. Obecnie budynek mieszkalny.
- Plebania - zbudowana na początku XX wieku, murowana z cegły, nieotynkowana. fasada frontowa 5-osiowa. Dach dwuspadowy kryty dachówką.
- Dom nr 16 - zbudowany w końcu XIX wieku, murowany, otynkowany, parterowy z facjatą na strychu od frontu. Fasada frontowa 3-osiowa. Dach dwuspadowy kryty dachówką, nad facjatą dach oddzielny.
- Dom nr 75 - zbudowany na początku XX wieku z cegły na planie kwadratu. Fasada frontowa 5-osiowa z wejściem pośrodku przez werandę.
Stara chataRADOMNO - TABORY. Tabory - część wsi Radomno włożona na wschód od centrum wsi.

RADOMNO - TABORY - kapliczka przy gospodarstwie pod lasem, ok. 100 m od brzegu jeziora. Zbudowana staraniem dawnego właściciela gospodarstwa - pana Zacharskiego w roku 1919. Murowana z cegły na planie kwadratu, 4 m wysokości. W górnej części dwie wnęki. W niższej wnęce ceramiczna figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem, w wyższej -metalowy krzyż. Na daszku 4 narożne sterczyny i piąta centralna zwieńczona krzyżem i chorągiewką z datą "1919". Na cokole napis "Zdrowaś Mario".

RADOMNO - TABORY - kapliczka ok 500 m od dawnej strażnicy. Murowana z cegły na planie kwadratu. 6 m wysokości, otynkowana. W górnej części przeszklona z trzech stron wnęka z ceramiczną figurą Matki Boskiej wysokości 1 m. W części środkowej z trzech stron płytkie wgłębienia. Całość otoczona metalowym ogrodzeniem między 4 narożnymi filarkami. Obok ok. 80-letnia lipa.

RADOMNO - TABORY - budynek dawnej strażnicy przy drodze we wschodniej części wioski. Zbudowany po pierwszej wojnie światowej. Murowany z cegły na planie prostokąta, otynkowany, parterowy z facjatą na piętrze. Fasada frontowa 5-osiowa z 3-osiowym ryzalitem, a w nim centralnie usytuowane wejście po schodach. Narożniki ryzalitu poszerzone ku dołowi.

 

Bagno  Bratian  Chrośle  Gryźliny  Gwiździny  Jamielnik  Kaczek  Lekarty  Łąki Bratiańskie  Mszanowo  Nawra  Nowy Dwór Bratiański  Pacółtowo  Pustki  Radomno  Skarlin  Tylice