Licząca 95,8 km rzeka Wel jest jednym z najatrakcyjniejszych szlaków kajakowych na pojezierzach. Spławna od jeziora Dąbrowa Wielka ma na swoim szlaku jeszcze 9 innych jezior. Jednak główną atrakcją szlaku jest szereg odcinków o charakterze górskim, gdzie rzeka osiąga stosunkowo duży spadek (ponad 0,4%), występują liczne bystrza i inne trudności wymagające od kajakarzy stosunkowo dużej wprawy. To właśnie odcinki przełomowe rzeki sprawiły, że Wel w regulaminie Turystycznej Odznaki Kajakowej PTTK wymieniana jest (obok Dunajca, Popradu czy Sanu) jako jeden ze szlaków górskich, których przebycie konieczne jest do zdobycia odznaki "Złotej".
Na teren gminy szlak wkracza w miejscu, gdzie Wel dzieli się na dwie odnogi. Lewa z nich, zwana Bałwanką. wpływa do Gminy ok 0,5 km poniżej mostu na szosie Mroczenko -Grodziczno. Wśród łąk i szuwarów otoczonych lasem Bałwanką dopływa po ok. 1,5 km do Jeziora Fabrycznego zwanego też Tylickim lub Przebocz. W większości zalesione brzegi otaczają głębokie obniżenie podłużnego jeziora. Trudny do odnalezienia wypływ w pólnocno-wschodniej części jeziora wyprowadza szlak z Gminy Nowe Miasto Lubawskie. Wkrótce (1,1 km) rzeczka łączy się z prawym, silnie meandrującym, odgałęzieniem rzeki Wel, które płynie przez teren sąsiedniej Gminy Grodziczno. Po minięciu wsi Kuligi, poniżej wsi Jakubkowo, ok. 6 km przed ujściem do Drwęcy, Wel wpływa ponownie na teren Gminy Nowe Miasto Lubawskie. Początkowo przez las, a potem wśród zabudowań wsi Kaczek. Wel dopływa do Bratiana, gdzie wpada do Drwęcy.