Nowy Dwór Bratiański
Nowy Dwór Bratiański
Wieś sołecka oddalona 5 km na północny zachód od Nowego Miasta Lubawskiego, licząca 227 mieszkańców.
Wzmiankowana w roku 1402 (zwie się w tym okresie Neuhof). W tym czasie była wsią czynszową wójtostwa bratiańskiego. Od roku 1570 jest wsią królewską wchodzącą w skład starostwa bratiańskiego.
"Slownik geograficzny Królestwa Polskiego" wydawany pod koniec wieku XIX podaje informację, że zachował się oryginalny przywilej lemański tej wsi. podpisany w Warszawie 26 listopada MDCCLII przez Augusta III. zaczynający się od słów:
"August III z Bożej Łaski król Polski, W. Ks. Litewski etc. Oznajmniamy niniejszym Listem Naszym, aby z tego Lemaństwa służba wojenna Nam i Rzeczpospolitej nie upadła, umyśliliśmy tegoż szlachetnego Przanowskiego y Dorotę z Krauzów Małżonkę Jego wraz z Sukcessorami ich oboi płci przy tymże Lemaństwie we wsi Nowydwór nazwanej zachować i utrzymać.... "
Nowy Dwór w roku 1800 zamieszkiwały 354 osoby (w tym 269 katolików i 85 ewangelików). W roku 1921 wieś liczyła 421 mieszkańców. We wsi istniały dwa majątki: Adrian (na południe od centrum wsi) i Cymbałowo (na północ od wsi), zabudowania których nie zachowały się do czasów nam współczesnych, tereny ich wchodzą obecnie w skład Nowego Dworu. jako części wsi.
NOWY DWÓR - grodzisko (góra Pikówka), położone ok. 1 km na południe od centrum wsi, na wzniesieniu ograniczonym od wschodu brzegiem jeziora (bez nazwy), które jest wschodnim zakończeniem rynny jeziora Skarlińskiego. Owalne o wymiarach 40 x 30 m, z wyższym wałem od strony wschodniej i wyraźną niecką wewnątrz. Cale wzniesienie zalesione lasem sosnowym.
NOWY DWÓR - kapliczka w prywatnym ogrodzie, we wschodniej części wsi. Murowana z cegły na planie kwadratu, otynkowana i pobielona. Od północy wnęka z ceramiczną figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem na ręku, ok.1 m wysokości. Poniżej napis:
"Matko nie opuszczaj nas".
Nad kapliczką dwuspadowy daszek kryty dachówką, z metalowym krzyżem na szczycie.